Ders Genel Bilgileri

Ders Kodu AKTS T+U+L Kredi Ders Türü TAR24729 6 3 3 Seçmeli Ders Linki (Türkçe) : Kopyala Ders Linki (İngilizce) : Kopyala Dersin Dili Türkçe Dersin Düzeyi Yüksek Lisans Öğretim Türü Örgün Öğretim Dersin Türü Seçmeli Dersin Amacı Bu ders 15. ve 18. Yüzyıllar arasında Batı Dünyasının gerçekleştirdiği Coğrafi Keşifleri ve sömürgecilik girişimlerinin Akdeniz dünyasına etkilerini incelemeyi amaçlamaktadır. Buna ek olarak ders, 16. yüzyılda küresel bir vizyon belirleyen Osmanlı İmparatorluğu’nun İspanyol ve Portekiz denizgüçleriyle mücadelesini değerlendirmeyi hedeflemektedir. Dersin İçeriği Coğrafi Keşifler’den önce Akdeniz dünyasının genel durumu ele alınarak denizcilik bilimi ve deniz haritalarının gelişimi üzerinde durulacaktır. Bu bağlamda İslam denizcilik ve coğrafya birikiminin keşifler üzerindeki etkileri tartışılacaktır. Daha sonra İspanya’nın Kristof Kolomb önderliğinde Yeni Dünya’yı keşfi ve burada kurulan İspanyol sömürge düzeni ele alınacaktır. Osmanlı İmparatorluğunun Coğrafi Keşiflere karşı nasıl bir pozisyon aldığı tartışılacaktır. Daha sonra Portekiz keşifleri ve Hindistan’a yeni bir deniz yolu bulunması, Hindistan’daki Portekiz sömürge idaresi ve Osmanlı-Portekiz mücadelesi ele alınacaktır. İkinci dönemde ise Hollanda ve İngiltere’nin kraliyet imtiyazı ile faaliyet gösteren özel şirketler aracılığı ile gerçekleştirdiği sömürgecilik faaliyetleri incelenecek ve Akdeniz dünyasında Osmanlı İmparatorluğunun bu merkantilist sömürge yapılarıyla ilişkileri tartışılacaktır. Dersin Ön Koşulları - Dersin Koordinatörü Prof. Dr. Faruk Doğan Dersi Verenler Dr. Öğr. Üyesi Hüseyin Serdar Tabakoğlu Dersin Yardımcıları - Staj Durumu Yok

Dersin Kaynakları

Kaynaklar David Arnold. Coğrafi Keşifler Tarihi. Çev. Osman Bahadır. İstanbul: Yöneliş Yayınları, 2001.Kristof Kolomb. Seyir Defterleri. Çev. Sait Maden. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2016.Fernand Braudel. II. Felipe Döneminde Akdeniz ve Akdeniz Dünyası I. Cilt II. Çev. Mehmet Ali Kılıçbay. İstanbul, Doğubatı Yayınları, 2017.Bartolome de Las Casas. Kızılderililer Nasıl Yok Edildi. Çev. Meryem Ural. İstanbul: Şule Yayınları, 2017.Mustafa Kaçar. Piri Reis ve Kristof Kolomb Öncesi İslam Haritaları. İstanbul, Boyut Yayınları, 2013.Nazan Karakaş Özür. Piri Reis. İstanbul, Yeditepe Yayınları, 2015.Nazan Karakaş Özür. Keşifler ve Coğrafya: 15. ve 16. Yüzyıl Keşifleri. İstanbul, Yeditepe Yayınları, 2015.Karl Taube. Aztek ve Maya Mitleri. Çev. İsmail Yılmaz. Ankara: Phoenix Yayınevi, 2012.Carlo M. Cipolla. Yelken ve Top. Çev. Aslı Kayabal. İstanbul: Kitap Yayınevi, 2003.Carlo M. Cipolla. Fatihler, Korsanlar, Tüccarlar. Çev. Tülin Altınova. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 2003.Salih Özbaran. Umman’da Kapışan İmparatorluklar: Osmanlı ve Portekiz. İstanbul: Tarihçi Kitabevi, 2013.Palmira Brummett. Osmanlı Denizgücü: Keşifler Çağında Osmanlı Denizgücü ve Doğu Akdeniz’de Diplomasi. Çev. Nazlı Pişkin. İstanbul: Timaş Yayınları, 2009.Peter Aughton. Dünyanın Çehresini Değiştiren Seyahatler. Çev. Deniz Berktay. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2019.Jared Diamond. Tüfek, Mikrop ve Çelik. Çev. Ülker İnce. Ankara: Tübitak, 2008. Jared Diamond. Toplumlar Başarısızlığı ya da Başarıyı Nasıl Seçerler? Çev. Barış Baysal. İstanbul: Pegasus Yayınları, 2019.Charles C. Mann. 1493 Kolomb’dan Sonra Amerika: Amerikan Yerlilerinin Yok Edilen Uygarlığı. Çev. Kadriye Göksel. İstanbul: Tarih ve Kuram Yayınları, 2018.Alfred C. Wood. Levant Kumpanyası Tarihi. Çev. Çiğdem Erkal İpek. Ankara: Doğu Batı Yayınları, 2013.Nick Robins. Dünyayı Değiştiren Şirket: Doğu Hindistan Kumpanyası’nın Modern Çokulusluluğu Şekillendirmesi. Çev. İnanç Özekmekçi. İstanbul: H2O Kitap, 2017. Notlar Marc Ferro. Sömürgecilik Tarihi: Fetihlerden Bağımsızlık Hareketlerine Kadar 13. Yüzyıl-20. Yüzyıl. Çev. Muna Cedden. Ankara: İmge Kitabevi, 2017.Raimondo Luraghi. Sömürgecilik Tarihi. Çev. Aydın Emeç. İstanbul: E Yayınları, 2016. Döküman - Ödev -

Ders Yapısı

Matematik ve Temel Bilimler % 0 Mühendislik Bilimleri % 0 Mühendislik Tasarımı % 0 Sosyal Bilimler % 100 Eğitim Bilimleri % 0 Fen Bilimleri % 0 Sağlık Bilimleri % 0 Alan Bilgisi % 0

Değerlendirme Ölçütleri Yarı Yıl Çalışmaları Sayısı Katkı Ara Sınav 1 % 30 Kısa Sınav 0 % 0 Ödev 1 % 20 Devam 0 % 0 Uygulama 0 % 0 Proje 0 % 0 Yarıyıl Sonu Sınavı 1 % 50 Arazi Çalışması 0 % 0 Atölye Çalışması 0 % 0 Laboratuvar 0 % 0 Sunum/Seminer Hazırlama 0 % 0 Toplam 3 % 100

AKTS Hesaplama İçeriği Etkinlik Sayısı Süresi (Saat) Toplam İş Yükü Ders Süresi 14 3 42 Sınıf Dışı Ç. Süresi 14 6 84 Ödevler 1 60 60 Ara Sınavlar 1 2 2 Yarıyıl Sonu Sınavı 1 2 2 Kısa Sınav 0 0 0   190 | AKTS Kredisi : 6

Ders Konuları

Hafta Konu Öğretim Yöntem ve Teknikleri Döküman 1 Coğrafi Keşiflerden Önce Akdeniz Dünyası Konu anlatımı ve tartışma - 2 İslam Denizciliği ve Haritacılığının Coğrafi Keşiflerle Etkisi Konu anlatımı ve tartışma - 3 Piri Reis’in “Yeni Dünya” Haritası ve Osmanlı Portolanları Konu anlatımı ve tartışma - 4 Coğrafi Keşiflerin Öncü Devletleri İspanya ve Portekiz Konu anlatımı ve tartışma - 5 Keşiflerin Seyri ve Sömürgecilik Konu anlatımı ve tartışma - 6 Osmanlıların Coğrafi Keşiflere Karşı Siyaseti Konu anlatımı ve tartışma - 7 Osmanlıların Kızıldeniz’deki Varlığı ve Portekizlerle Mücadeleler Konu anlatımı ve tartışma - 8 Ara Sınav - - 9 Kumpanyalar Çağı I: Hollanda Sömürgeciliği Konu anlatımı ve tartışma - 10 Kumpanyalar Çağı II: İngiliz Sömürgeciliği Konu anlatımı ve tartışma - 11 Coğrafi Keşiflerden Hangi Ülkeler Kazançlı Çıktı? Kimi Nasıl Etkiledi? Konu anlatımı ve tartışma - 12 Coğrafi Keşiflerin Akdeniz Ticaretine Etkisi Konu anlatımı ve tartışma - 13 Akdeniz Ticareti ve Değişen Ticaret Yolları Konu anlatımı ve tartışma - 14 Coğrafi Keşiflerin Dünya Ticaret Yollarına Etkileri Konu anlatımı ve tartışma - 15 Akdeniz ve Okyanus Ticaretinin Karşılaştırması Konu anlatımı ve tartışma - 16 Yarı Yıl Sonu Sınavı - -

Dersin Öğrenme Çıktıları: Bu dersin başarılı bir şekilde tamamlanmasıyla öğrenciler şunları yapabileceklerdir:

# Açıklama 1 Keşiflerden önce Akdeniz Dünyasını değerlendirir 2 İslam denizciliğinin keşiflere etkisini inceler 3 Osmanlı haritalarını değerlendirir 4 Keşiflerin seyrini açıklar 5 Osmanlıların keşiflere tepkilerini değerlendirir 6 Osmanlıların Kızıldeniz ve Hint Okyanusundaki varlığını açıklar 7 Keşiflerin Akdeniz ticaretine etkilerini değerlendirir 8 Keşiflerin önemini değerlendirir

Dersin Program Çıktılarına Katkısı

P1 P2 P3 P4 P5 P6 P7 P8 P9 P10 P11 Ö1 5 4 4 5 2 3 3 3 5 3 5 Ö2 5 4 4 5 2 3 3 3 5 3 5 Ö3 5 4 4 5 2 3 3 3 5 3 5 Ö4 5 4 4 5 2 3 3 3 5 3 5 Ö5 5 4 4 5 2 3 3 3 5 3 5 Ö6 5 4 4 5 2 3 3 3 5 3 5 Ö7 5 4 4 5 2 3 3 3 5 3 5 Ö8 5 4 4 5 2 3 3 3 5 3 5

Katkı Düzeyi: 0:Yok     1:Çok Düşük     2:Düşük     3:Orta     4:Yüksek     5:Çok Yüksek