Ders Genel Bilgileri

Ders Kodu AKTS T+U+L Kredi Ders Türü TAR24824 6 3 3 Seçmeli Ders Linki (Türkçe) : Kopyala Ders Linki (İngilizce) : Kopyala Dersin Dili Türkçe Dersin Düzeyi Doktora Öğretim Türü Örgün Öğretim Dersin Türü Seçmeli Dersin Amacı Farsça tarihî metinleri okuyup anlama yeteneği kazandırma ve İran’ın Ortaçağ tarihi hakkında bilgi sahibi olma Dersin İçeriği Öğrencilerin gerek Ortaçağ tarihi gerekse Osmanlı tarihi metinlerini anlamada kolaylık sağlayacak şekilde Farsça tarihi metinleri okuma ve anlama becerisi kazanabilmelerine yardımcı olma ve İran’ın ortaçağ süreci hakkında bilgi sahibi olmalarını sağlayabilme. Dersin Ön Koşulları - Dersin Koordinatörü -Prof. Dr. Faruk DOĞAN Dersi Verenler -Doç. Dr. PINAR KAYA TAN Dersin Yardımcıları - Staj Durumu Yok

Dersin Kaynakları

Kaynaklar Târîh-i Bel‘amî, Zeynü’l-Ahbâr, Târîh-i Yemînî, Târîh-i Bayhakī, Nüzhetü’l-Kulûb, Tarihu’l-Vüzera, Tecaribü’s-Selef, Camüu’t-Tevarih, Tarih-i Cihangüşa, Tarih-i Güzide. Râvendî, Râhatüs-Südûr Ayetüs-Sürûr, TTK, Ankara 2001; Muizzi, Divan-ı Muizzi.Pınar Kaya Tan,Hamdullah el-Müstevfî’nin Nüzhetü’l-kulûb’una Göre Nizârî İsmâilîler/Bâtınîler, İran Çalışmaları Dergisi, (7/1), s. 1-23. Notlar İran’da Tarih Kaynakları ve Tarihyazımı, ed. Abdülkadir Macit, İLEM Yay. V. V. Barthold, İran Tarihi Coğrafyası, Selenge Yay., İstanbul 2022. Altan Çetin, Ortaçağ Türk Tarihi Ana Kaynakları, Paradigma Yayınları, 2014. Gülseren Azar Nasırabadi, Harezmşahlar Döneminde Diplomasi ve Elçilik Faaliyetleri, Ankara 2024. Ön Hazırlık ve Dokümanlar Mustafa Demir, İslam Ortaçağında İran Bölgesindeki Tarih Yazılığı, Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, (14/34) s. 255-273. Mustafa Uyar, Ortaçağ Türk-Moğol ve İran Tarihi Araştırmaları, Efe Akademi, 2024. Ivanov,İran TarihiEn Eski Çağlardan 20. Yüzyıla, Selenge Yay., İstanbul 2021. Pınar Kaya Tan,Tarihî Yönü ve Faaliyetleriyle Selçuklular Döneminden Bir Şair: Edîb Sâbir, SEMA, 2023, s. 58-70.Claude Cahen, Selçuklu Devri Tarih Yazıcılığı, (1969) Tarih Araştırmaları Dergisi, s. 193-221. Ödev -

Ders Yapısı

Matematik ve Temel Bilimler % 0 Mühendislik Bilimleri % 0 Mühendislik Tasarımı % 0 Sosyal Bilimler % 100 Eğitim Bilimleri % 0 Fen Bilimleri % 0 Sağlık Bilimleri % 0 Alan Bilgisi % 0

Değerlendirme Ölçütleri Yarı Yıl Çalışmaları Sayısı Katkı Ara Sınav 1 % 40 Kısa Sınav 0 % 0 Ödev 0 % 0 Devam 0 % 0 Uygulama 0 % 0 Proje 0 % 0 Yarıyıl Sonu Sınavı 1 % 60 Arazi Çalışması 0 % 0 Atölye Çalışması 0 % 0 Laboratuvar 0 % 0 Sunum/Seminer Hazırlama 0 % 0 Toplam 2 % 100

AKTS Hesaplama İçeriği Etkinlik Sayısı Süresi (Saat) Toplam İş Yükü Ders Süresi 14 3 42 Sınıf Dışı Ç. Süresi 40 3 120 Ödevler 0 0 0 Ara Sınavlar 1 2 2 Yarıyıl Sonu Sınavı 1 2 2 Kısa Sınav 0 0 0   166 | AKTS Kredisi : 6

Ders Konuları

Hafta Konu Öğretim Yöntem ve Teknikleri Ön Hazırlık ve Dokümanlar 1 Ortaçağ’da İran’ın siyasi tarihi, kurulan devlet ve medeniyetler Anlatım vanov,İran TarihiEn Eski Çağlardan 20. Yüzyıla, Selenge Yay., İstanbul 2021. 2 Farsça tarihî metinlerin tanıtımı Anlatım Ramazan Şeşen, Müslümanlarda Tarih Coğrafya Yazıcılığı, İstanbul, 1998. M. Şemsettin Günaltay, İslamda Tarih ve Müverrihler, İstanbul, 1991. 3 Sâmânîler ve Gazneliler dönemi tarihi kaynakları ve metin çalışması (Târîh-i Bel‘amî, Zeynü’l-Ahbâr) Anlatım Erdoğan Merçil, Gazneliler, TDV İslam Ansiklopedisi 4 Sâmânîler ve Gazneliler dönemi tarihi kaynakları ve metin çalışması (Târîh-i Yemînî, Târîh-i Bayhakī) Anlatım Gerdizi, zeynül ahbar 5 Ortaçağ’da İran’daki şehir ve bölgeler hakkında bilgiler ve tarihî şehirlerle ilgili metin örnekleri Anlatım Guy Le Strange, Doğu Hilafetinin Memleketleri (Mezopotamya, İran ve Orta Asya), İslâm Fethinden Timur Zamanına Kadar, Türkçe trc. Adnan Eskikurt-Cengiz Tomar, İstanbul, 2015. 6 Nüzhetü’l-Kulûb’da İran şehirleri ve medeniyeti hakkında seçme metinlerden örnekler Anlatım, tartışma Pınar Kaya Tan,Hamdullah el-Müstevfî’nin Nüzhetü’l-kulûb’una Göre Nizârî İsmâilîler/Bâtınîler, İran Çalışmaları Dergisi, (7/1), s. 1-23. 7 Selçuklu dönemi İran’ın siyasi ve kültürel yapısı ve metin çalışması (Rahatü’s-Sudûr) Anlatım Claude Cahen, Selçuklu Devri Tarih Yazıcılığı, (1969) Tarih Araştırmaları Dergisi, s. 193-221. 8 Vize (Ara) Sınavı yazılı sınav ders notları 9 Selçuklu dönemi tarihi metinleri, Selçuknâmelerden örnekler Anlatım Erdoğan Merçil, Selçukname, TDV İslam Ansiklopedisi 10 Selçuklu dönemi hakkında tarihi metinlerden seçmeler (Tarihu’l-Vüzera, Tecaribü’s-Selef) Anlatım Claude Cahen, Selçuklu Devri Tarih Yazıcılığı, (1969) Tarih Araştırmaları Dergisi, s. 193-221. 11 Hârezmşâhlar Döneminde İran ve Hârezmşâhlar Dönemine ait diplomatik kaynakların incelenmesi soru-cevap, sözlü anlatım Gülseren Azar Nasırabadi, Harezmşahlar Döneminde Diplomasi ve Elçilik Faaliyetleri, Ankara 2024. 12 İlhanlılar döneminde İran ve İlhanlı devri tarihî kaynaklarının incelenmesi (Camüu’t-Tevarih) Anlatım Mustafa Uyar,İlhanlı Dönemi Tarih Yazımında Moğolların Anadolu Hâ 13 Tarih-i Cihangüşa ve Tarih-i Güzide’den seçme metinler soru-cevap, sözlü anlatım Cüveyni, Tarih-i Cihangüşa, trc. Mürsel Öztürk, TTK. 14 Timurlular döneminde İran tarihi ve dönemin tarihî kaynaklarının incelenmesi (Mîrhând ve Hânmîr’in eserlerinden metinler) Anlatım Handmir, Habibüs-Siyer 15 İran tarihi sosyo-kültürel edebi hayat soru-cevap, sözlü anlatım, değerlendirme Pınar Kaya Tan,Tarihî Yönü ve Faaliyetleriyle Selçuklular Döneminden Bir Şair: Edîb Sâbir, SEMA, 2023, s. 58-70. 16 Final Sınavı yazılı sınav ders notları

Dersin Öğrenme Çıktıları: Bu dersin başarılı bir şekilde tamamlanmasıyla öğrenciler şunları yapabileceklerdir:

# Açıklama 1 Öğrenciler temel dil becerilerini ilerletebilir. 2 Öğrenciler Farsça yazılmış eserleri tanıyabilir. 3 Öğrenciler metin tercüme ederek araştırmalarında kullanacağı Farsça eserler hakkında bilgi sahibi olur. 4 Öğrenciler İran dili ile birlikte kültürü, medeniyeti hakkında bilgi sahibi olabilir. 5 Öğrenciler Selçuklu dönemi tarihi kaynaklarından metinleri inceleyebilir.

Dersin Program Çıktılarına Katkısı

P1 P2 P3 P4 P5 P6 P7 P8 P9 P10 P11 P12 Ö1 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 Ö2 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 Ö3 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 Ö4 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 Ö5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5

Katkı Düzeyi: 0:Yok     1:Çok Düşük     2:Düşük     3:Orta     4:Yüksek     5:Çok Yüksek