Ders Genel Bilgileri

Ders Kodu AKTS T+U+L Kredi Ders Türü TDE20405 3 2+0 2 Zorunlu Ders Linki (Türkçe) : Kopyala Ders Linki (İngilizce) : Kopyala Dersin Dili Türkçe Dersin Düzeyi Lisans Öğretim Türü Örgün Öğretim Dersin Türü Zorunlu Dersin Amacı Sözlük hazırlamayı ve incelemeyi öğretmek, sözlük bilimine dair temel bilgi kazandırmak. Dersin İçeriği Sözlük bilimi ile ilgili temel ilke ve kavramlar. Türk Dili ve ilişkili olduğu dillerle ilgili temel sözlükleri tanıma. Dersin Ön Koşulları Dersin ön koşulu bulunmamaktadır. Dersin Koordinatörü Doç. Dr. Ali KURT Dersi Verenler Doç. Dr. Yasin YAYLA Dersin Yardımcıları Arş. Gör. Melike S. TURAN Staj Durumu Yok

Dersin Kaynakları

Kaynaklar Eren, Hasan, Türk Dilinin Etimolojik Sözlüğü, Bizim Büro Basımevi, Ankara, 1999. Howard Jackson, Sözlükbilime Giriş, 2016, Kesit. Notlar Aksan, Doğan, Türkçenin Söz Varlığı, Engin Yay., Ankara 1998. Derleme Sözlüğü, 12 Cilt, Ankara 1982. Türkçe Sözlük, TDK, 10.b., Ankara 2005. Ahmet Topaloğlu-Mustafa S. Kaçalin, Sözlük, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. Ön Hazırlık ve Dokümanlar Aksan, Doğan, Türkçenin Söz Varlığı, Engin Yay., Ankara 1998. Derleme Sözlüğü, 12 Cilt, Ankara 1982. Türkçe Sözlük, TDK, 10.b., Ankara 2005. Ahmet Topaloğlu-Mustafa S. Kaçalin, Sözlük, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. Ödev Bu dersin ödevi yoktur.

Ders Yapısı

Matematik ve Temel Bilimler % 0 Mühendislik Bilimleri % 0 Mühendislik Tasarımı % 0 Sosyal Bilimler % 100 Eğitim Bilimleri % 0 Fen Bilimleri % 0 Sağlık Bilimleri % 0 Alan Bilgisi % 0

Değerlendirme Ölçütleri Yarı Yıl Çalışmaları Sayısı Katkı Ara Sınav 1 % 40 Kısa Sınav 0 % 0 Ödev 0 % 0 Devam 0 % 0 Uygulama 0 % 0 Proje 0 % 0 Yarıyıl Sonu Sınavı 1 % 60 Arazi Çalışması 0 % 0 Atölye Çalışması 0 % 0 Laboratuvar 0 % 0 Sunum/Seminer Hazırlama 0 % 0 Toplam 2 % 100

AKTS Hesaplama İçeriği Etkinlik Sayısı Süresi (Saat) Toplam İş Yükü Ders Süresi 14 2 28 Sınıf Dışı Ç. Süresi 14 4 56 Ödevler 0 0 0 Ara Sınavlar 1 1 1 Yarıyıl Sonu Sınavı 1 1 1 Kısa Sınav 0 0 0   86 | AKTS Kredisi : 3

Ders Konuları

Hafta Konu Öğretim Yöntem ve Teknikleri Ön Hazırlık ve Dokümanlar 1 Sözlük kavramı ve sözlük biliminin tarihçesi. Anlatım tekniği Öğrencinin sözlüğün anlamı ve tarihçesi hakkında genel bilgi edinmesi gerekir. Baskın, Sami. TÜRKİYE VE DÜNYADA SÖZLÜK BİLİMİ: TANIMI, KAPSAMI VE DİĞER BİLİMLERLE İLİŞKİSİ, International Journal of Language Academy, 2014,445-457. 2 Sözlük türleri. Anlatım tekniği Öğrencinin sözlük türlerine dair genel bilgi sahibi olması gerekir. Baskın, Sami. TÜRKİYE VE DÜNYADA SÖZLÜK BİLİMİ: TANIMI, KAPSAMI VE DİĞER BİLİMLERLE İLİŞKİSİ, International Journal of Language Academy, 2014,445-457. 3 Söz varlığı ve sözlük. Anlatım tekniği Öğrencinin söz varlığı hakkında genel bilgi sahibi olması gerekir. Aksan, D., En Eski Türkçenin İzlerinde Orhun ve Yenisey Yazıtları Üzerine Sözcükbilim, Anlambilim ve Biçembilim İncelemelerinin Aydınlattığı Gerçekler, İstanbul Yayınevi, 2016 4 Günümüzdeki sözlük anlayışı Anlatım tekniği Öğrencinin sözlük türlerine dair okumalar yapması beklenir. Aksan, D., En Eski Türkçenin İzlerinde Orhun ve Yenisey Yazıtları Üzerine Sözcükbilim, Anlambilim ve Biçembilim İncelemelerinin Aydınlattığı Gerçekler, İstanbul Yayınevi, 2016 5 Sözlük hazırlama tekniği. Gösterip yaptırma yöntemi Öğrencinin sözlüklerin nasıl hazırlandığına dair bilgi sahibi olması beklenir. Aksan, D., En Eski Türkçenin İzlerinde Orhun ve Yenisey Yazıtları Üzerine Sözcükbilim, Anlambilim ve Biçembilim İncelemelerinin Aydınlattığı Gerçekler, İstanbul Yayınevi, 2016 6 Madde başı kelimelerdeki anlam çeşitlenmesi. Anlatım tekniği Öğrencinin sözlükten belli başlı madde başlarını okuması ve değerlendirmesi gerekir. En Eski Türkçenin İzlerinde Orhun ve Yenisey Yazıtları Üzerine Sözcükbilim, Anlambilim ve Biçembilim İncelemelerinin Aydınlattığı Gerçekler 7 Türkçenin tarihi sözlükleri. Anlatım tekniği Öğrencinin Türkçenin tarihi sözlüklerine dair bilgi sahibi olması beklenir. Kaşgarlı Mahmud, Kâşgarlı Mahmud Dîvânu Lugâti’t-Türk Giriş-Metin-Çeviri-Notlar-Dizin, (haz. Ahmet Bican Ercilasun, Ziyat Akkoyunlu), Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 2014. 8 Ara sınav - - 9 Sözlük ile dizin arasındaki farklar. Soru cevap tekniği Öğrencinin bir dizin incelemesi beklenir. Şemseddin Sami, Kamus-ı Türkî, Çağrı Yayınları, İstanbul, 2015. 10 Çok dilli sözlüklerin hazırlanması Anlatım tekniği Öğrencinin çok dilli sözlükleri inceleyip gelmesi beklenir. Sir James W. Redhouse, Turkısh and English Lexicon, Printed of Lebanon, Beırut 1987. 11 Lehçe, şive ve ağız sözlükleri. Anlatım tekniği Öğrencinin çeşitli sözlükleri inceleyerek gelmesi beklenir. Derleme Sözlüğü, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 2019. 12 Şair ve yazar sözlükleri. Anlatım tekniği Öğrencinin çeşitli sözlükleri inceleyerek gelmesi beklenir. Netacigil, B., Edebiyatımızda Eserler Sözlüğü, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2016. 13 Elektronik ortamda sözlükler. Anlatım tekniği Öğrencinin çeşitli sözlükleri inceleyerek gelmesi beklenir. https://sozluk.gov.tr/ 14 Dünyada ve Türkiye´de hazırlanmış ve hazırlanabilecek kavram sözlükleri. Anlatım tekniği Öğrencinin kavram sözlükleri hakkında bilgi edinerek gelmesi beklenir. Kocapınar, P, Kavram Sözlükleriyle İlgili Terminoloji Üzerine, Turkish Studies, 9(9), 2014, 745-752. 15 Dünyada ve Türkiye´de hazırlanmış ve hazırlanabilecek kavram sözlükleri. Anlatım tekniği Öğrencinin kavram sözlükleri hakkında bilgi edinerek gelmesi beklenir. Kocapınar, P, Kavram Sözlükleriyle İlgili Terminoloji Üzerine, Turkish Studies, 9(9), 2014, 745-752.

Dersin Öğrenme Çıktıları: Bu dersin başarılı bir şekilde tamamlanmasıyla öğrenciler şunları yapabileceklerdir:

# Açıklama 1 Sözlük biliminin temel kavram ve kaideleri ile sözlük bilimi ilke ve yöntemlerini kavrar. 2 Sözlük türlerini tanır. 3 Artzamanlı veya eşzamanlı dil çalışmalarıyla metin incelemelerinde kullanması gereken sözlükleri tanır. 4 Türkçenin tarihî ve güncel sözlüklerini tanır. 5 Sözlükleri sözlükbilim ilke ve yöntemlerine göre değerlendirir.

Dersin Program Çıktılarına Katkısı

P1 P2 P3 P4 P5 P6 P7 P8 P9 P10 P11 Ö1 2 2 2 4 4 2 2 4 5 4 5 Ö2 2 2 2 4 4 2 2 4 5 4 5 Ö3 2 2 2 4 5 2 2 4 5 4 5 Ö4 2 2 2 4 5 2 2 4 5 4 5 Ö5 2 2 2 4 5 2 2 4 5 4 5

Katkı Düzeyi: 0:Yok     1:Çok Düşük     2:Düşük     3:Orta     4:Yüksek     5:Çok Yüksek