HAREZM TÜRKÇESİ METİN İNCELEMELERİ

Ders Genel Bilgileri

Ders Kodu AKTS T+U+L Kredi Ders Türü
TDE20728 5 3+0 3 Seçmeli
Ders Linki (Türkçe) :
Ders Linki (İngilizce) :
Dersin Dili Türkçe
Dersin Düzeyi Yüksek Lisans
Öğretim Türü Örgün Öğretim
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Amacı Bu sahanın tarihî seyir içindeki yeri belirlenir, Harezm Türkçesinin dil özellikleri ve bu dönemde yazılmış eserler tanıtılır. Örnek metinler dil ve kültür açısından incelenir.
Dersin İçeriği Harezm Türkçesi grameri ve dönem eserleri.
Dersin Ön Koşulları Dersi almak için herhangi bir ön koşul bulunmamaktadır.
Dersin Koordinatörü Doç. Dr. Ali Kurt
Dersi Verenler Dr. Öğr. Üyesi Ayşe Şeker
Dersin Yardımcıları Arş. Gör Tanju Serbest
Staj Durumu Yok

Dersin Kaynakları

Kaynaklar Eckmann J. (1956). Nehcü’l-Feradis I, Tıpkıbasım. Önsözü yazan: János Eckmann, Ankara: TDK Tıpkıbasımlar Dizisi 35. Ata, A. (1998). Nehcü’l-Ferâdîs. Uştmahlarnıñ Açuk Yolı (Cennetlerin Açık Yolu). III. Dizin-Sözlük, Ankara: TDK Yayınları:518.
Notlar Argunşah Mustafa, Gülden Sağol Yüksekkaya, Özcan Tabaklar, Karahanlıca Harezmce Kıpçakça Dersleri, Kesit Yay., İstanbul 2010.Eckmann, János, “Das Chawarezmtürkische”, Philologiae Turcicae Fundamenta I, Wiesbaden 1959 (Çev. Mehmet Akalın, “Harezm Türkçesi” Târîhî Türk Şîveleri, Atatürk Üni. Yay. No:551, Ankara 1979, s. 183-223.
Ön Hazırlık ve Dokümanlar Ata, Aysu (1997), Ḳıṣaṣü’l-Enbiyā (Peygamber Kıssaları) II Dizin, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
Ödev Ödev verilmemektedir.

Ders Yapısı

Matematik ve Temel Bilimler% 0
Mühendislik Bilimleri% 0
Mühendislik Tasarımı% 0
Sosyal Bilimler% 100
Eğitim Bilimleri% 0
Fen Bilimleri% 0
Sağlık Bilimleri% 0
Alan Bilgisi% 0
Değerlendirme Ölçütleri
Yarı Yıl Çalışmaları Sayısı Katkı
Ara Sınav 1 % 40
Kısa Sınav 0 % 0
Ödev 0 % 0
Devam 0 % 0
Uygulama 0 % 0
Proje 0 % 0
Yarıyıl Sonu Sınavı 1 % 60
Arazi Çalışması 0 % 0
Atölye Çalışması 0 % 0
Laboratuvar 0 % 0
Sunum/Seminer Hazırlama 0 % 0
Toplam 2 % 100
AKTS Hesaplama İçeriği
Etkinlik Sayısı Süresi (Saat) Toplam İş Yükü
Ders Süresi 14 3 42
Sınıf Dışı Ç. Süresi 14 7 98
Ödevler 0 0 0
Ara Sınavlar 1 1 1
Yarıyıl Sonu Sınavı 1 1 1
Kısa Sınav 0 0 0
  142 | AKTS Kredisi : 5

Ders Konuları

Hafta Konu Öğretim Yöntem ve Teknikleri Ön Hazırlık ve Dokümanlar
1 Tarihî lehçelerin tasnifi. Yazılı ve sözlü anlatım. Türk dilinin tarihî dönemleri ile ilgili kaynaklar incelenmeli. Ercilasun, Ahmet Bican (2004). Türk Dili Tarihi, Ankara: Akçağ.
2 Harezm sahası hakkında genel bilgi. Yazılı ve sözlü anlatım. Harezm Türkçesi hakkında genel bilgi sahibi olunmalı. Argunşah, Mustafa -Sağol Yüksekkaya, Gülden -Tabaklar, Özcan (2010). Tarihi Türk Lehçeleri; Karahanlıca, Harezmce, Kıpçakça Dersleri, İstanbul: Kesit.
3 Harezm sahasındaki eserler ve eser üzerinde yapılan çalışmalar. Yazılı ve sözlü anlatım. Harezm Türkçesi eserleri hakkında bilgi sahibi olunmalı. Argunşah, Mustafa -Sağol Yüksekkaya, Gülden -Tabaklar, Özcan (2010). Tarihi Türk Lehçeleri; Karahanlıca, Harezmce, Kıpçakça Dersleri, İstanbul: Kesit.
4 Harezm sahasındaki eserler ve eser üzerinde yapılan çalışmalar. Yazılı ve sözlü anlatım. Harezm Türkçesi eserleri hakkında bilgi sahibi olunmalı. Argunşah, Mustafa -Sağol Yüksekkaya, Gülden -Tabaklar, Özcan (2010). Tarihi Türk Lehçeleri; Karahanlıca, Harezmce, Kıpçakça Dersleri, İstanbul: Kesit.
5 Bu saha metinlerini okurken dikkat edilmesi gereken hususlar. Yazılı ve sözlü anlatım. Harezm Türkçesi dil özellikleri bilinmeli. Argunşah, Mustafa -Sağol Yüksekkaya, Gülden -Tabaklar, Özcan (2010). Tarihi Türk Lehçeleri; Karahanlıca, Harezmce, Kıpçakça Dersleri, İstanbul: Kesit.
6 Bu saha metinlerini okurken dikkat edilmesi gereken hususlar. Yazılı ve sözlü anlatım. Harezm Türkçesi dil özellikleri bilinmeli. Argunşah, Mustafa -Sağol Yüksekkaya, Gülden -Tabaklar, Özcan (2010). Tarihi Türk Lehçeleri; Karahanlıca, Harezmce, Kıpçakça Dersleri, İstanbul: Kesit.
7 Bu sahanın diğer tarihi sahalarla mukayesesi. Yazılı ve sözlü anlatım. Harezm Türkçesi dil özellikleri bilinmeli. Argunşah, Mustafa -Sağol Yüksekkaya, Gülden -Tabaklar, Özcan (2010). Tarihi Türk Lehçeleri; Karahanlıca, Harezmce, Kıpçakça Dersleri, İstanbul: Kesit.
8 Ara Sınav
9 Bu sahanın diğer tarihi sahalarla mukayesesi. Yazılı ve sözlü anlatım. Harezm Türkçesi dil özellikleri bilinmeli. Argunşah, Mustafa -Sağol Yüksekkaya, Gülden -Tabaklar, Özcan (2010). Tarihi Türk Lehçeleri; Karahanlıca, Harezmce, Kıpçakça Dersleri, İstanbul: Kesit.
10 Nehcül-Ferâdîs adlı eserin okunması, transkripsiyonu, çevirisi, kelime hazinesinin yapı ve anlam açısından diğer lehçeler ile mukayese edilmesi. Yazılı ve sözlü anlatım. Nehcül-Ferâdîs adlı metni okuyabilmeli. Eckmann, J., Çevriyazı (Tarihsiz). Nehcü’l-Ferâdîs. Uştmahlarnıñ Açuķ Yolı (Cennetlerin Açık Yolu): II Metin, Yay. Semih Tezcan, Hamza Zülfikar, Ankara: TDK Yay. ;Ata, A. (1998). Nehcü’l-Ferâdîs. Uştmaĥlarnıñ Açuķ Yolı (Cennetlerin Açık Yolu). III. Dizin-Sözlük, Ankara: TDK Yayınları:518.
11 Nehcül-Ferâdîs adlı eserin okunması, transkripsiyonu, çevirisi, kelime hazinesinin yapı ve anlam açısından diğer lehçeler ile mukayese edilmesi. Yazılı ve sözlü anlatım. Nehcül-Ferâdîs adlı metni okuyabilmeli. Eckmann, J., Çevriyazı (Tarihsiz). Nehcü’l-Ferâdîs. Uştmahlarnıñ Açuķ Yolı (Cennetlerin Açık Yolu): II Metin, Yay. Semih Tezcan, Hamza Zülfikar, Ankara: TDK Yay. ;Ata, A. (1998). Nehcü’l-Ferâdîs. Uştmaĥlarnıñ Açuķ Yolı (Cennetlerin Açık Yolu). III. Dizin-Sözlük, Ankara: TDK Yayınları:518.
12 Nehcül-Ferâdîs adlı eserin okunması, transkripsiyonu, çevirisi, kelime hazinesinin yapı ve anlam açısından diğer lehçeler ile mukayese edilmesi. Yazılı ve sözlü anlatım. Nehcül-Ferâdîs adlı metni okuyabilmeli. Eckmann, J., Çevriyazı (Tarihsiz). Nehcü’l-Ferâdîs. Uştmahlarnıñ Açuķ Yolı (Cennetlerin Açık Yolu): II Metin, Yay. Semih Tezcan, Hamza Zülfikar, Ankara: TDK Yay. ;Ata, A. (1998). Nehcü’l-Ferâdîs. Uştmaĥlarnıñ Açuķ Yolı (Cennetlerin Açık Yolu). III. Dizin-Sözlük, Ankara: TDK Yayınları:518.
13 Kısasül-Enbiya adlı eserin okunması, transkripsiyonu, çevirisi, kelime hazinesinin yapı ve anlam açısından diğer lehçeler ile mukayese edilmesi. Yazılı ve sözlü anlatım. Kısâsül-Enbiyâ adlı metni okuyabilmeli. Ata, Aysu (1997), Ḳıṣaṣü’l-Enbiyā (Peygamber Kıssaları) II Dizin, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
14 Kısasül-Enbiya adlı eserin okunması, transkripsiyonu, çevirisi, kelime hazinesinin yapı ve anlam açısından diğer lehçeler ile mukayese edilmesi Yazılı ve sözlü anlatım. Kısâsül-Enbiyâ adlı metni okuyabilmeli. Ata, Aysu (1997), Ḳıṣaṣü’l-Enbiyā (Peygamber Kıssaları) II Dizin, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
15 Kısasül-Enbiya adlı eserin okunması, transkripsiyonu, çevirisi, kelime hazinesinin yapı ve anlam açısından diğer lehçeler ile mukayese edilmesi Yazılı ve sözlü anlatım. Kısâsül-Enbiyâ adlı metni okuyabilmeli. Ata, Aysu (1997), Ḳıṣaṣü’l-Enbiyā (Peygamber Kıssaları) II Dizin, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.

Dersin Öğrenme Çıktıları: Bu dersin başarılı bir şekilde tamamlanmasıyla öğrenciler şunları yapabileceklerdir:

# Açıklama
1 Öğrenci, alana ilişkin temel ve genel bilgi sahibi olur.
2 Harezm Türkçesi’nin ses bilgisini, eklerini ve kelime hazinesini kavrar.
3 Nehcü'l-Feradis adlı eserin Türk dili ve dilcilik tarihi açısından önemini kavrar.
4 Türk ve dünya düşünce tarihi bakımından Kısasü'l-Enbiya adlı eserin önemini anlar.
5 Mezunlar, bu disiplini profesyonel olarak eğitim-öğretim kuruluşlarında öğretebilirler.

Dersin Program Çıktılarına Katkısı

  P1 P2 P3 P4 P5 P6 P7 P8 P9 P10 P11 P12 P13 P14 P15
Ö1 535523342222222
Ö2 535523342222222
Ö3 535523342222222
Ö4 535523342222222
Ö5 535523342222222

Katkı Düzeyi: 0:Yok     1:Çok Düşük     2:Düşük     3:Orta     4:Yüksek     5:Çok Yüksek