KÖKEN BİLİMİ İNCELEMELERİ

Ders Genel Bilgileri

Ders Kodu AKTS T+U+L Kredi Ders Türü
TDE20736 5 3+0 3 Seçmeli
Ders Linki (Türkçe) :
Ders Linki (İngilizce) :
Dersin Dili Türkçe
Dersin Düzeyi Yüksek Lisans
Öğretim Türü Örgün Öğretim
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Amacı Köken bilimi kavram ve yöntemleri hakkında bilgi vermek. Türkçenin köken bilgisi sözlükçülüğü hakkında bilgi vermek. Öğrencilerin eleştirel bir bakış açısıyla sözlükleri incelemesini sağlayıp köken bilimi bilgilerini artırabilmek.
Dersin İçeriği Köken bilimi ve köken bilimi araştırmaları tarihi. Uygulamalı köken bilimi çalışmaları. Türkçenin ve diğer Türk dillerinin köken bilimleri ve sözlükleri.
Dersin Ön Koşulları Dersin ön koşulu bulunmamaktadır.
Dersin Koordinatörü Doç.Dr. Ali KURT
Dersi Verenler Doç. Dr. Yasin YAYLA
Dersin Yardımcıları Arş. Gör. Dr. Soner TOKTAR
Staj Durumu Yok

Dersin Kaynakları

Kaynaklar Clauson, Gerard, An Etymological Dictionary of PreThirteenth-Century Turkish, Oxford Üniversitesi Yayınları, Oxford 1972. Eren, Hasan, Türk Dilinin Etimolojik Sözlüğü, Bizim Büro Basımevi, Ankara 1999.Gülensoy, Tuncer, Türkiye Türkçesindeki Türkçe Sözcüklerin Köken Bilgisi Sözlüğü (I-II), Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 2007.Nişanyan, Sevan, Sözlerin Soyağacı, 4. bs., Everest Yayınları, İstanbul 2009.Räsänen, Martti, Versuch Eines Etymologischen Wörterbuchs Der Türksprachen, Lexica Societatis Fenno-Ugricae Suomalais-Ugrilainen Seura, Helsinki 1969-1971.Sevortyan, E. V., Etimologiçeskiy Slovar Tyurkskih Yazıkov, Akademiya Nauk SSSR, Moskva 1974-1989.Stachowski, Marek, Etimoloji, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları, Ankara 2011.Tietze, Andreas, Tarihî ve Etimolojik Türkiye Türkçesi Lugati (A-L), TÜBA Yayınları, Ankara 2016.
Notlar Clauson, Gerard, An Etymological Dictionary of PreThirteenth-Century Turkish, Oxford Üniversitesi Yayınları, Oxford 1972. Eren, Hasan, Türk Dilinin Etimolojik Sözlüğü, Bizim Büro Basımevi, Ankara 1999.Gülensoy, Tuncer, Türkiye Türkçesindeki Türkçe Sözcüklerin Köken Bilgisi Sözlüğü (I-II), Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 2007. Nişanyan, Sevan, Sözlerin Soyağacı, 4. bs., Everest Yayınları, İstanbul 2009. Räsänen, Martti, Versuch Eines Etymologischen Wörterbuchs Der Türksprachen, Lexica Societatis Fenno-Ugricae Suomalais-Ugrilainen Seura, Helsinki 1969-1971. Sevortyan, E. V., Etimologiçeskiy Slovar Tyurkskih Yazıkov, Akademiya Nauk SSSR, Moskva 1974-1989. Stachowski, Marek, Etimoloji, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları, Ankara 2011.Tietze, Andreas, Tarihî ve Etimolojik Türkiye Türkçesi Lugati (A-L), TÜBA Yayınları, Ankara 2016.
Ön Hazırlık ve Dokümanlar -Stachowski, Marek, Etimoloji, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları, Ankara 2011.Tietze, Andreas, Tarihî ve Etimolojik Türkiye Türkçesi Lugati (A-L), TÜBA Yayınları, Ankara 2016.
Ödev Bu derste ödev verilmemektedir.

Ders Yapısı

Matematik ve Temel Bilimler% 0
Mühendislik Bilimleri% 0
Mühendislik Tasarımı% 0
Sosyal Bilimler% 100
Eğitim Bilimleri% 0
Fen Bilimleri% 0
Sağlık Bilimleri% 0
Alan Bilgisi% 0
Değerlendirme Ölçütleri
Yarı Yıl Çalışmaları Sayısı Katkı
Ara Sınav 1 % 40
Kısa Sınav 0 % 0
Ödev 0 % 0
Devam 0 % 0
Uygulama 0 % 0
Proje 0 % 0
Yarıyıl Sonu Sınavı 1 % 60
Arazi Çalışması 0 % 0
Atölye Çalışması 0 % 0
Laboratuvar 0 % 0
Sunum/Seminer Hazırlama 0 % 0
Toplam 2 % 100
AKTS Hesaplama İçeriği
Etkinlik Sayısı Süresi (Saat) Toplam İş Yükü
Ders Süresi 14 3 42
Sınıf Dışı Ç. Süresi 14 8 112
Ödevler 0 0 0
Ara Sınavlar 1 2 2
Yarıyıl Sonu Sınavı 1 2 2
Kısa Sınav 0 0 0
  158 | AKTS Kredisi : 5

Ders Konuları

Hafta Konu Öğretim Yöntem ve Teknikleri Ön Hazırlık ve Dokümanlar
1 Dersle ilgili temel kaynaklarını ve köken bilimi kavramı ve özelliklerini bilir. Yazılı ve sözlü anlatım -Makale vb bilimsel çalışmalar
2 Köken bilimi araştırmalarının tarihini bilir. Yazılı ve sözlü anlatım -Makale vb bilimsel çalışmalar
3 Köken bilimi araştırmalarının tarihini bilir. Yazılı ve sözlü anlatım -Makale vb bilimsel çalışmalar
4 Halk yakıştırması (halk etimolojisi) Bilimsel köken bilimi, örneklerin incelenmesi Yazılı ve sözlü anlatım -Makale vb bilimsel çalışmalar
5 Köken bilimi yapılırken bağlı kalınması gereken ilkeler. Rekonstrüksiyon kavramı. Yazılı ve sözlü anlatım -Makale vb bilimsel çalışmalar
6 Köken bilimi yapılırken bağlı kalınması gereken ilkelere devam, ödünç sözcükler, ödünç sözcükleri ayıt etme yöntemleri, adaptasyon kavramı, anlam değişmeleri, kopyalama ve alıntı kavramları Yazılı ve sözlü anlatım -Makale vb bilimsel çalışmalar
7 Köken bilimi sözlüğü ve Türkçenin köken bilimi sözlükleri, Türk dillerinin tümüne yönelik köken bilimi sözlükleri, tarihi-dönemsel köken bilimi sözlükleri Yazılı ve sözlü anlatım -Makale vb bilimsel çalışmalar
8 Ara Sınav
9 Sözlük niteliğinde olmayan köken bilimsel çalışmalar, alıntı sözlükleri, tek bir dil için hazırlanmış köken bilimi sözlükleri, başka dillere ait köken bilimi sözlükleri kavrar. Yazılı ve sözlü anlatım -Makale vb bilimsel çalışmalar
10 Farklı yöntemlerle yazılmış köken bilimi sözlüklerinin uygulamalı kullanımını kavrar. Yazılı ve sözlü anlatım -Makale vb bilimsel çalışmalar
11 Uygulamalı köken bilimi çalışmaları yapar. Yazılı ve sözlü anlatım Clauson, Gerard, An Etymological Dictionary of PreThirteenth-Century Turkish, Oxford Üniversitesi Yayınları, Oxford 1972.Eren, Hasan, Türk Dilinin Etimolojik Sözlüğü, Bizim Büro Basımevi, Ankara 1999.Gülensoy, Tuncer, Türkiye Türkçesindeki Türkçe Sözcüklerin Köken Bilgisi Sözlüğü (I-II), Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 2007.Nişanyan, Sevan, Sözlerin Soyağacı, 4. bs., Everest Yayınları, İstanbul 2009.Räsänen, Martti, Versuch Eines Etymologischen Wörterbuchs Der Türksprachen, Lexica Societatis Fenno-Ugricae Suomalais-Ugrilainen Seura, Helsinki 1969-1971.Sevortyan, E. V., Etimologiçeskiy Slovar Tyurkskih Yazıkov, Akademiya Nauk SSSR, Moskva 1974-1989.Stachowski, Marek, Etimoloji, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları, Ankara 2011.Tietze, Andreas, Tarihî ve Etimolojik Türkiye Türkçesi Lugati (A-L), TÜBA Yayınları, Ankara 2016.
12 Uygulamalı köken bilimi çalışmaları yapar. Yazılı ve sözlü anlatım Clauson, Gerard, An Etymological Dictionary of PreThirteenth-Century Turkish, Oxford Üniversitesi Yayınları, Oxford 1972.Eren, Hasan, Türk Dilinin Etimolojik Sözlüğü, Bizim Büro Basımevi, Ankara 1999.Gülensoy, Tuncer, Türkiye Türkçesindeki Türkçe Sözcüklerin Köken Bilgisi Sözlüğü (I-II), Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 2007.Nişanyan, Sevan, Sözlerin Soyağacı, 4. bs., Everest Yayınları, İstanbul 2009.Räsänen, Martti, Versuch Eines Etymologischen Wörterbuchs Der Türksprachen, Lexica Societatis Fenno-Ugricae Suomalais-Ugrilainen Seura, Helsinki 1969-1971.Sevortyan, E. V., Etimologiçeskiy Slovar Tyurkskih Yazıkov, Akademiya Nauk SSSR, Moskva 1974-1989.Stachowski, Marek, Etimoloji, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları, Ankara 2011.Tietze, Andreas, Tarihî ve Etimolojik Türkiye Türkçesi Lugati (A-L), TÜBA Yayınları, Ankara 2016.
13 Uygulamalı köken bilimi çalışmaları yapar. Yazılı ve sözlü anlatım Clauson, Gerard, An Etymological Dictionary of PreThirteenth-Century Turkish, Oxford Üniversitesi Yayınları, Oxford 1972.Eren, Hasan, Türk Dilinin Etimolojik Sözlüğü, Bizim Büro Basımevi, Ankara 1999.Gülensoy, Tuncer, Türkiye Türkçesindeki Türkçe Sözcüklerin Köken Bilgisi Sözlüğü (I-II), Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 2007.Nişanyan, Sevan, Sözlerin Soyağacı, 4. bs., Everest Yayınları, İstanbul 2009.Räsänen, Martti, Versuch Eines Etymologischen Wörterbuchs Der Türksprachen, Lexica Societatis Fenno-Ugricae Suomalais-Ugrilainen Seura, Helsinki 1969-1971.Sevortyan, E. V., Etimologiçeskiy Slovar Tyurkskih Yazıkov, Akademiya Nauk SSSR, Moskva 1974-1989.Stachowski, Marek, Etimoloji, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları, Ankara 2011.Tietze, Andreas, Tarihî ve Etimolojik Türkiye Türkçesi Lugati (A-L), TÜBA Yayınları, Ankara 2016.
14 Genel tekrar Yazılı ve sözlü anlatım Clauson, Gerard, An Etymological Dictionary of PreThirteenth-Century Turkish, Oxford Üniversitesi Yayınları, Oxford 1972.Eren, Hasan, Türk Dilinin Etimolojik Sözlüğü, Bizim Büro Basımevi, Ankara 1999.Gülensoy, Tuncer, Türkiye Türkçesindeki Türkçe Sözcüklerin Köken Bilgisi Sözlüğü (I-II), Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 2007.Nişanyan, Sevan, Sözlerin Soyağacı, 4. bs., Everest Yayınları, İstanbul 2009.Räsänen, Martti, Versuch Eines Etymologischen Wörterbuchs Der Türksprachen, Lexica Societatis Fenno-Ugricae Suomalais-Ugrilainen Seura, Helsinki 1969-1971.Sevortyan, E. V., Etimologiçeskiy Slovar Tyurkskih Yazıkov, Akademiya Nauk SSSR, Moskva 1974-1989.Stachowski, Marek, Etimoloji, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları, Ankara 2011.Tietze, Andreas, Tarihî ve Etimolojik Türkiye Türkçesi Lugati (A-L), TÜBA Yayınları, Ankara 2016.
15 Genel tekrar Yazılı ve sözlü anlatım -Makale vb bilimsel çalışmalar

Dersin Öğrenme Çıktıları: Bu dersin başarılı bir şekilde tamamlanmasıyla öğrenciler şunları yapabileceklerdir:

# Açıklama
1 Köken bilimi kavram ve yöntemlerini kavrar.
2 Türkçenin köken bilgisi sözlüklerini tanır.
3 Köken bilimi sözlüklerinin türlerini tanır.
4 Türkçenin köken bilgisi üzerine analiz ve değerlendirmeler yapar.
5 Bir sözlüğe çözümlemeli olarak yaklaşmayı öğrenip sözlükçülük üzerine yapılmış pek çok kaynağı karşılaştırmalı olarak inceleme yetisi kazanır.

Dersin Program Çıktılarına Katkısı

  P1 P2 P3 P4 P5 P6 P7 P8 P9 P10 P11 P12 P13 P14 P15
Ö1 555523211243421
Ö2 555523211243421
Ö3 555523211243421
Ö4 555523211243421
Ö5 555523211243421

Katkı Düzeyi: 0:Yok     1:Çok Düşük     2:Düşük     3:Orta     4:Yüksek     5:Çok Yüksek